نقد و بررسی فیلم نفس نکش ( Don – t Breathe )

سال 2016 تا به امروز سال بسیار خوبی برای آثار ترسناک بوده است. برخلاف سالهای گذشته که رفته رفته ژانر ترسناک در حال ادغام شدن به ژانر اسلشر بود، امسال آثار موفقی نظیر قسمت دوم فیلم « احضار روح » و همچنین « چراغ ها خاموش » به اکران درآمدند که با استقبال مخاطبین سینما همراه بودند. حال در تکمیل سال خوب آثار ترسناک، فیلم « نفس نکش » به نمایش درآمده که دومین فیلمِ آقای فید آلوارز می باشد. نخستین فیلم این کارگردان بازسازی « کلبه وحشت » بود که در سال 2013 به نمایش درآمد و توانست طرفداران ژانر اسلشر را غافلگیر نماید ( هرچند که این بازسازی مخالفین زیادی هم داشت )

« نفس نکش » درباره یک گروه از سارقان متشکل از یک زن جوان ( جین لنی ) دوست پسرش ( دنیل زواتو ) و دوست صمیمی شان آلکس ( دیلان مینت ) می باشد که در جستجوی جدیدترین طعمه شان، به خانه یک کهنه سرباز جنگ خلیج فارس که هم اکنون نابیناست ( استفن لنگ ) می رسند که ثروت قابل توجهی دارد و با توجه به نابینا بودن و تنها زندگی کردنش، این گروه احساس می کنند که کارشان می تواند راحت تر انجام شود. اما آنها پس از ورود شبانه به خانه این مرد نابینا، متوجه می شوند که همه چیز آنطور که احساس می کرده اند ساده نیست و حالا بازی موش و گربه ای میان آنها و مرد نابینا برقرار می شود که…

« نفس نکش » تمام ویژگی های یک اثر ترسناک استاندارد کلاسیک را دارد و برخلاف رویه دیگر آثاری که در این سبک و سیاق ساخته می شوند، قصد ندارد با چند تایی مرد و زن جوان محبوس شده در یک مکان که همه ما می دانیم قرار هست به روش های گوناگون به دیار باقی فرستاده شوند، یک اثر کم خرج بی هویت باشد؛ آثاری که معمولاً در نهایت رنگ سینما را هم نمی بینند و مستقیما به بازار ویدئویی راه پیدا می کنند.

فیلم جدید فد آلوارز از جمله معدود آثار ترسناکی در چند سال گذشته می باشد که کارگردان آن برای تک تک لحظات فیلم برنامه مشخصی داشته و هنر کارگردانی خود را برای تاثیرگذار تر کردن هرچه بیشتر داستان فیلم به کار گرفته است. « نفس نکش » داستان تازه ای ندارد و باز هم موضوع درباره چند جوان است که در یک موقعیت اشتباه قرار است به دست انسان ( یا شایدم غیر انسان ) نابود شوند. پس مهمترین فاکتور در روایت این داستان ترسناک می تواند استفاده از تکنیک های سینمایی و هوشمندی کارگردان در بکارگیری آنها باشد که « نفس نکش » در این بخش یکی از بهترین های چند سال اخیر می باشد.

اولین ویژگی مثبت فیلم،پرهیز از زیاده گویی و اغراق در روایت داستان می باشد که کمک فراوانی به باورپذیری و ایجاد حس ترس در مخاطب نموده است. سوژه فیلم که کم گویی فیلم را توجیه می کند، باعث شده تا کارگردان فاکتورهای ایجاد ترس را در بکارگیری افکت های صوتی به همراه تنظیم قاب های دوربینش جستجو کند که نتیجه کار کاملاً یکدست و ترسناک از آب درآمده.فضای منزل کهنه سرباز جنگ که همانند دیدگان چشمان او تاریک و وهم انگیز است، موقعیت بی نظیری را در مقابل آلوارز قرار داده تا دوربینش را در ترسناک ترین موقعیت یک خانه پیچ در پیچ قرار دهد و سپس با استفاده از فرمول ” غافلگیری و فرار ” ، بهترین بهره ممکن را از این موقعیت ها ببرد.

ویژگی مثبت و ارزشمند دیگری که می توان علاوه بر تسلط آلوارز به دکوپاژ اثرش بیان نمود، حفظ کیفیت اثر در تمام دقایق فیلم است که برای یک اثر ترسناک با حال و هوای مشابه می تواند حکم یک معجزه را داشته باشد. « نفس نکش » اشاراتی به آثار مشهور سینما نظیر « آدمهای زیر پلکان » و « سکوت بره ها دارد » دارد که می توان آن را ادای دین کارگردان به این آثار عنوان نمود. با این تفاوت که در اینجا آلوارز برچسب کارگردانی خود را در بکارگیری این اشارات بر پیکره اثر می زند که باعث شده این فضاً منحصر به فرد، جذاب و البته ترسناک به نظر برسد.

توانایی استفاده از بازیگران غیرستاره فیلم یکی دیگر از دلایل جذابیت فیلم می باشد که در راس آنها استفن لنگ حضور دارد؛ بازیگری که تا به امروز کمتر حضور اینچنین تاثیرگذاری را از او در سالهای اخیر شاهد بوده ایم. لنگ با آن لنزهای ترسناکی که بر چشمانش قرار داده اند، قطعاً یکی از ترسناک ترین شخصیت های چند سال اخیر سینما را به تصویر کشیده که اینبار نه هیولاست و نه سر و شکلی فانتزی دارد. او یک کهنه سربازی نابیناست که البته در ادامه داستان غافلگیری هایی را هم برای مخاطب رقم می زند.

« نفس نکش » یک اثر ترسناک هوشمندانه و ناب است که تا جایی که امکان داشته سعی کرده از کلیشه های مرسوم ژانر فاصله بگیرد و ترس و تعلیق واقعی را به مخاطب انتقال دهد که در این راه نیز کاملاً موفق بوده. هدف فیلم « نفس نکش » نه پرداخت داستانی و نتیجه گیری منطقی از آن، بلکه ایجاد وهم و ترس در مخاطب برای مدت تقریبا 90 دقیقه می باشد که بهترین شکل ممکن از پس انجام آن برآمده و امکان ندارد اجازه دهد آب خوش از گلوی مخاطب پائین برود!

منتقد : میثم کریمی

نفس نکش : Don’t Breathe

کارگردان : Fede Alvarez

نویسنده : Fede Alvarez, Rodo Sayagues

بازیگران :

Stephen Lang…The Blind Man

Jane Levy … Rocky

Dylan Minnette …Alex

Daniel Zovatto … Money

رده سنی : R ( مناسب برای افراد بالای 17 سال)

ژانر : ترسناک    

زمان : 88 دقیقه